trmal villa art nouveau met slavische folklore details

Trmal villa: Art Nouveau met Slavische folklore details

Trmal villa is in Strašnice, een wijk in zuid-oost Praag waar voor toeristen weinig te zien is. Maar wie in architectuur geinteresseerd is, moet zeker een bezoek brengen aan Trmal villa dat nu een museum is. De bouwstijl is een mix van Art Nouveau, Engelse plattelandsarchitectuur en Slavische folklore tradities. Wanneer je het huis ziet vraag je je af of het een villa is of een landhuis(je) of misschien een chalet. Een bezoek aan dit museumhuis is zeer de moeite waard. Je loopt door de kamers op de begane grond. Het trappenhuis is ongewoon voor huizen in centraal Europa. Op de eerste verdieping zijn meer kamers waarvan één te bezichtigen is. Ook staan er voorbeelden van meubels ontworpen door Jan Kotěra, de architect die ook het huis ontwierp.

Trmal villa: wat te zien
De Trmal villa is momenteel de thuisbasis van een tentoonstelling over Kotěra's werk en huiselijk leven aan het begin van de 20e eeuw. De villa zelf kan ook bezichtigd worden. De kamers zijn redelijk klein en de villa is eerder een buitenhuis dan een stadswoning. Op de begane grond is de eetkamer en de salon. Direct naast de ingang was de keuken en een kamertje voor de huishoudster.

Nu is dit een administratieve ruimte. Privé- en werkruimtes worden strikt gescheiden door de hal met trappenhuis, een houten trap met gebeeldhouwde leuning, landelijke ornamenten. Het trappenhuis is bijzonder voor een huis in Praag maar voor Nederlanders ziet het er heel gewoon uit. In het trappenhuis hangt een kroonluchter in art nouveau-stijl. Op de eerste verdieping is een slaapkamer met een groot terras, open om te bezichtigen.

De villa en de tuin
De villa is een combinatie van modern comfort en functionaliteit maar met een vleugje nostalgie naar het landelijke leven. De tuin is zorgvuldig gepland en bereikbaar vanuit alle kamers met open veranda's die een onderdeel zijn van de kamers. Bij een latere verbouwing zijn de veranda's dichtgemaakt en vervullen niet langer deze open functie.

Het huis, nog altijd omringd door de oorspronkelijke tuin, staat nu in een straat met huizen die na de Tweede Wereldoorlog zijn gebouwd. Dit was helemaal niet de bedoeling want het was ontworpen met een schuur waar de eigenaar boerderijdieren kon houden.

Trmal villa en Jan Kotěra
De architect van de villa is Jan Kotěra (1871-1923), de grondlegger van de moderne Tsjechische architectuur. Trmal villa werd gebouwd tussen 1902 en 1903 in een nieuwe wijk, het huidige Strasnice, dat in die dagen een dorpje was omringd door velden. Samen met het huis ontwierp hij ook een tuin met kronkelige paden en sierheesters. Naast de bijkeuken plaatste hij een houten tuinhuisje met een ruimte voor boerderijdieren. De tuin is afgesloten van de straat met een omheining. De voorgevel van de villa doet landelijk aan met folkloristisch details: een veelhoekige steunpilaar en een erker, hoge schoorstenen, vakwerkgevels en dakkapellen.

František Trmal: de eerste eigenaar
Jan Kotěra ontwierp deze villa voor František Trmal, een vooraanstaand leraar en schoolinspecteur. De woning staat op de hoek van Vilová straat en U Nových straat in de wijk Strasnice. Tot 1945 was het een woonhuis. In 1950 werd het eigendom van de staat en gebruikt als muziekschool met als gevolg dat het oorspronkelijke door Kotěra ontworpen meubilair verloren ging. Na de Fluwelen Revolutie raakte het huis in verval. De in 2001 gerenoveerde villa is nu museum en een cultureel- en researchcentrum.

Adres: Trmal Villa, U Novych vil 9, Strašnice, Praag
Open: dinsdag t/m vrijdag 16.00 uur rondleiding
Openbaar vervoer: metro lijn A naar Strasnicka

Lees verder:
Villa Winternitz en Adolf Loos

in de buurt
Woningbouw en architectuur in de wijk Strasnice
Self-guided stadswandeling in Strasnice

foto's Marianne Crone