Buurtwinkels en Vietnamezen in Praag
Buurtwinkels in Praag zijn bijna altijd 'potraviny' (levensmiddelen) en/of 'vercerka' (avondwinkel). Het zijn vaak piepkleine zelfbedieningswinkels gerund door Vietnamezen. Ze verkopen zo'n beetje alles wat je nodig hebt; van brood, groente en fruit tot condooms en Becherovka. De buurtwinkel is vooral handig wanneer je alleen maar één rol toiletpapier of één flesje shampoo nodig hebt.
Je moet ook niet vreemd opkijken wanneer je een artikel koopt dat uit de Lidl of uit Kaufland komt. De eigenaar haalt vaak grootverpakkingingen in deze supermarkten om de artikelen dan in de eigen buurtwinkel tegen een iets hogere prijs te verkopen. De rest van zijn voorraad slaat hij in op Sapa, de Vietnamese groothandel en markt.
Buurtwinkels
Wanneer je een aantal buurtwinkels in Praag hebt bezocht, kom je tot de ontdekking dat ze allemaal op elkaar lijken.
* Ze worden (bijna) allemaal gedreven door Vietnamese families.
* Aan de kassa zit (of hangt) vaak een teenager.
* De aankleding en indeling van de winkels is identiek.
Vietnamezen in Praag
Diplomatieke betrekkingen tussen het communistische Tsjechoslowakije en Vietnam begonnen in 1950. In de volgende twee decennia kwam een klein aantal Vietnamezen naar het toenmalige Tsjechoslowakije om te werken of te studeren. Tijdens de Koude Oorlog en de Vietnamoorlog zwelde de nu politiek gedreven immigratiestroom aan. Na de val van het communisme in 1989 kwamen niet langer politiek gemotiveerden maar ook gewone arbeidsimmigranten uit Vietnam naar het huidige Tsjechie. De naam 'Nguyen' is dan ook de negende meest voorkomende achternaam in Tsjechie.
De Vietnamese gastarbeiders kwamen op uitnodiging van de Tsjechoslowaakse regering. De migratie werd aangemoedigd door de Vietnamese autoriteiten, met de bedoeling dat de migranten zouden terugkeren met vaardigheden en training, maar ze bleven in Tsjechië. De eerste generatie immigranten verdiende de kost op straatmarkten. In latere jaren begonnen zij eigen bedrijfjes, voornamelijk levensmiddelenwinkels en textielwinkels met waar geimporteerd uit Vietnam maar ook uit China.
Vietnamese buurtwinkels en avondwinkels in Praag
De Vietnamezen in Praag vormen een hechte gemeenschap. Hun 'thuishaven' is de Sapa Markt in Praag. Sapa is veel meer dan een markt. Het is een stad(je) in een stad met groothandel, detailhandel, een school, een tempel en heel veel restaurantjes. Hier doen de buurtwinkeleigenaren hun inkopen en richten hun winkel in volgens een handboek dat alle buurtwinkeltjes lijken te hanteren. Overal in de woonwijken in Praag vind je Vietnamese buurt- en avondwinkels, soms vlak naast elkaar. Ze schijnen elkaar niet te beconcurreren, zijn vaak familie van elkaar en wat de een niet in zijn winkel heeft, haalt hij gewoon even bij het volgende winkeltje in de straat zodat hij je het artikel dat je nodig hebt, kan leveren.
foto's Marianne Crone