Het raadsel van de huisnummers
Huisnummers in Praag zijn knap lastig te vinden. Niet zo zeer het vinden, maar om te bepalen welk nummer je nodig hebt. Dat komt omdat alle huizen twee nummers hebben: witte cijfers op een rood bord en witte cijfers op een blauw bord. Het nummer op het blauwe bordje heb je nodig wanneer je een adres zoekt. Het blauwe bordje geeft het huisnummer aan dat in adressen gebruikt wordt. Het rode bordje is het kadastrale nummer.
Cernokostelecka 10, met kadasternummer 629, in de wijk Strasnice, in het district Praag 10
Huisnummer en kadastraal nummer
Zoals in veel landen bestonden er oorspronkelijk in Praag geen huisnummers. Huizen droegen een gevelsteen die het beroep van de bewoner of zijn naam uitbeeldde. Alhoewel Napoleon Bonaparte omstreeks 1800 gezien wordt als de 'uitvinder' van de huisnummers, had Praag al veel eerder huisnummers. Keizerin Maria Theresia van Oostenrijk gebood in 1770 dat elk huis een nummer moest hebben. Dit maakte een einde aan de verwarring van gevelstenen als adresaanduiding. Dit systeem was veel overzichtelijker. Ieder huizenblok kreeg zo'n bordje. Nog steeds was het niet gemakkelijk om een bepaald huis te vinden, want Praagse huizenblokken zijn onderverdeeld in veel appartementen.
In de negentiende eeuw kwam het nummeren van appartementen in een woonblok tot stand. Ieder appartement kreeg een blauw bordje met witte cijfers. Dat vereenvoudigde het zoeken naar een bepaald appartement of huis. Huizen in Praag hebben nog steeds deze dubbele nummering: een blauw bordje is het huisnummer en het rode bordje is het kadasternummer. Wanneer je een adres zoekt, heb je alleen het blauwe bordje nodig. Adressen in Praag worden altijd aangegeven met beide nummers: Cafe Slavia, Smetanova Nabrezi 1012/2
Na Porici 39, kadasternummer 1060, in de wijk Nove Mesto, in het district Praag 3. Op de gevel het kadasternummer zoals dat aangegeven was bij de bouw
Blauw bordje: referentienummer
Het referentienummer, orientační číslo in het Tsjechisch is het opeenvolgende nummer per straat, te vergelijken met Nederlandse huisnummers.
Op de foto hieronder het blauwe bordje 24 en het rode bordje 2497. Dit is een huis in het district Praag 10, in de wijk Strašnice, in de Dětská-straat
Rood bordje: beschrijvingsnummer
Het beschrijvingsnummer, číslo popisné in het Tsjechisch en afgekort tot č.p. of čp, is een uniek nummer per gebouw en per stadswijk. In Nederland is dit nummer te vergelijkne met het kadasternummer. Hetzelfde beschrijvingsnummer vind je in verschillende Praagse districten. Dat lijkt verwarrend, maar dat is het niet.
In de wijk Nove Mesto is één gebouw met het rode nummer 1060 en in de wijk Vinohrady is er ook een.
* Na porici straat 1066/27 is in Nove Mesto
* Blanicka straat 1066/32 is in Vinohrady
27, en 32 zijn de referentienummers en staan op het blauwe bordje, te vergelijken met Nederlandse huisnummers. 1066 is het beschrijvingsnummer op het rode bordje.
Masarykovo nabrezi 227/34 in Nove Mesto
Postcode in in Tsjechië
De postcode bestaat uit vijf cijfers en werd in 1973 in het toenmalige Tsjecho-Slowakije ingevoerd vanwege semi-automatische postverwerking. De postcode voor Praag is als volgt: het eerste nummer, 1, staat voor Praag. Het tweede nummer duidt op het stadsdeel (ieder stadsdeel heeft een eigen nummer). Het postadres van Cafe Slavia is: Smetabova Nabrezi 1012/2, 110 00 Praha, Ceska Republika
Ceska Republika
Ceska Republica, de Tsjechische republiek is de officiële naam voor Tsjechië. In de volksmond wordt vaak Cesko gebruikt. Sinds 2016 is de officiele naam van Tsjechië in het Engels: Czechia. Dat is handiger dan het langere Czech Republic. Deze naam blijft wel bestaan net zoals het Koninkrijk der Nederlanden naast Nederland.
Lees verder:
Gevelstenen en huisnummers in de Nerudovastraat
Duitse straatnamen: de oorsprong van de straatnamen in Praag
foto's Marianne Crone