persoon achter de stem die tramhaltes aankondigt

Persoon achter de stem die tramhaltes aankondigt

Bij elke tramhalte in Praag klinkt er een muziekje en dan de naam van de halte. Dit is niet het werk van een robot of vertaalcomputer maar de stem van een echte, levende persoon. Wanneer je veel met de tram gaat, is de stem een bekende van je geworden. Maar, wie gaan schuil achter deze stemmen die de tramhaltes aankondigen? Dat is eenvoudig dat zijn Dagmar Hazdrová, Jan Vondráček en een aantal anderen.

De oude stem Dagmar Hazdrová en de nieuwe stem Jan Vondráček

Een nieuwe stem
Tot januari 2023 hoorde je in de trams de stem van Dagmar Hazdrová (1933). Haar stem is nu vervangen door die van Jan Vondráček (1966). Wanneer je bekend bent met de Praagse tram, valt het verschil tussen beide stemmen onmiddellijk op. Niet alleen het feit dat de een een man is en de ander een vrouw, maar ook het verschil in intonatie.

Klik hier en luister naar Jan Vondráček, de 'nieuwe' stem
Klik hier en luister naar Dagmar Hazdrován, de 'oude' stem

Vondráček vervangt Dagmar Hazdrová, die de afgelopen kwart eeuw de stem van de Praagse trams was. Hazdrová stopte enkele jaren geleden als stemacteur maar omdat er steeds nieuwe tram- en buslijnen komen met nieuwe haltes die ingesproken moeten worden, was een vervanger noodzakelijk.

Een giga-klus
Eind 2022 begon Jan Vondráček de opnames waarbij hij algemene informatie en de namen van elk van de tram- en bushaltes in de stad in verschillende intonaties insprak zodat ze voor verschillende aankondigingen gebruikt kunnen worden. Het is een giga-klus en omvat zo'n 10.000 aankondigingen die allemaal iets menselijks moeten hebben.

De stem van Vondráček is bekend voor veel Tsjechen want hij is acteur, speelde in films, verschijnt op televisie in shows en doet voice-overs voor populaire series als The Mentalist en The Simpsons.

Hoe ging dat vroeger?
Aanvankelijk werden er in tram of bus geen haltes omgeroepen. Pas in de jaren vijftig en zestig kondigden de chauffeurs via een microfoon de haltes aan. Soms waren ze chagrijnig of moe van de routine en vaak mompelenden ze de naam van de haltes. Ook vergaten ze zo af en toe de halte om te roepen.

Eind jaren tachtig en begin jaren negentig gebruikten de trams in Praag een op cassettes opgenomen systeem om de naam van de halte te geven. De eerste digitale aankondigingen kwamen in 1995 in de metro en een jaar later in de trams en bussen.

De stem van de metro
De metros van Praag heeft eigen stemacteurs, met op elke lijn iemand anders. De Tsjechische radio-omroeper Světlana Lavičková is de stem op lijn A, Eva Jurinová, een voormalig nieuwsanker bij Nova TV, op lijn B, en de Tsjechische radio-omroeper Tomáš Černý is de stem op lijn C.

Foto via facebook Dopravní podnik hlavního města Prahy vovdracek